Wat gebeurt er bij onderkoeling? Onderkoeling treedt op wanneer de temperatuur in de kern van je lichaam lager is dan 35 graden Celsius. De kern van het lichaam bestaat uit de hersenen, het hart, de longen en de ingewanden, en het is belangrijk dat deze temperatuur constant rond de 37 graden blijft om goed te kunnen functioneren. De temperatuur van de vingers en tenen kan echter aanzienlijk dalen. Zelfs een kleine daling in de kerntemperatuur kan al oncomfortabele gevoelens veroorzaken, waardoor we gaan rillen of klappertanden. Om de warmte vast te houden, knijpen de bloedvaten in de huid zich samen en kunnen we automatisch meer gaan bewegen. Het is essentieel om onderkoeling te voorkomen door ons naar de situatie te kleden en warme vloeistoffen te drinken om de kern warm te houden. In geval van ernstige onderkoeling moet medische hulp worden ingeroepen, en ziekenhuizen kunnen de bloedsomloop aansluiten op een machine om de kern van het lichaam warm te maken en het bloed te verwarmen. Onderkoeling is onaangenaam, oncomfortabel en kan zelfs risicovol zijn, daarom is het belangrijk om alles te doen om het te voorkomen.
Wat is onderkoeling?
Definitie van onderkoeling
Onderkoeling wordt gedefinieerd als een lichaamstemperatuur die lager is dan 35 graden Celsius in de kern van het lichaam. De kern van het lichaam omvat de hersenen, het hart, de longen en de ingewanden. Een constante kerntemperatuur van ongeveer 37 graden Celsius is essentieel voor een goede lichaamsfunctie.
Symptomen van onderkoeling
Bij onderkoeling kunnen verschillende symptomen optreden. In het beginstadium kan men zich oncomfortabel voelen en proberen zich ertegen te verzetten door bijvoorbeeld te rillen of klappertanden. Om warmte vast te houden, vernauwen de bloedvaten in de huid zich. Mensen kunnen ook automatisch meer gaan bewegen, zich kleiner maken of een warme jas aantrekken om hun lichaamswarmte vast te houden.
Hoe onderkoeling ontstaat
De snelheid waarmee iemand onderkoeld raakt, hangt af van de omgevingstemperatuur. In een luchtige omgeving kan het uren duren voordat iemand onderkoeld raakt, omdat ons lichaam als een grote massa vlees fungeert en het lang duurt voordat dat afkoelt. In water kan onderkoeling echter binnen tientallen minuten of een uur optreden.
Hoe lang duurt het voordat je onderkoeld raakt?
Duur van onderkoeling in lucht
In een luchtige omgeving duurt het uren voordat iemand onderkoeld raakt. Omdat ons lichaam een grote massa vormt, duurt het lang voordat de kerntemperatuur daalt.
Duur van onderkoeling in water
In water kan onderkoeling sneller optreden. Binnen tientallen minuten tot een uur kunnen mensen onderkoeld raken door de snelle warmteoverdracht van het lichaam naar het koude water.
This image is property of i.ytimg.com.
Wat gebeurt er tijdens onderkoeling?
Afname van temperatuur
Bij onderkoeling begint de lichaamstemperatuur te dalen. Naarmate de temperatuur daalt, kunnen mensen zich steeds kouder voelen.
Verstopte bloedvaten in de huid
Om warmte vast te houden, vernauwen de bloedvaten in de huid zich, waardoor de doorbloeding wordt verminderd en warmteverlies wordt beperkt.
Rillen en klappertanden
Om warmte te genereren, kan het lichaam beginnen te rillen en klappertanden, wat een reflexmatige reactie is om warmte te produceren.
Verwarring en paradoxale ontkleding
Bij lagere temperaturen, rond de 33-34 graden Celsius, kunnen mensen verward raken. Een interessant fenomeen dat kan optreden is paradoxale ontkleding, waarbij mensen zich gaan ontkleden ondanks de kou. Dit wordt veroorzaakt door de verwarde staat waarin ze verkeren.
Hartproblemen
Bij zeer lage temperaturen, rond de 29 graden Celsius, kan het hart problemen krijgen. Het kan moeilijk worden voor het hart om te functioneren, wat ernstige gevolgen kan hebben.
Het laagste gemeten kern temperatuur bij onderkoeling
Casestudy van een arts uit Noorwegen
De laagste gemeten kern temperatuur bij onderkoeling was 13,7 graden Celsius. Dit werd gemeten bij een mager persoon, een arts uit Noorwegen, die vast kwam te zitten in een greppel tijdens het skiën. Ze werd blootgesteld aan ijskoud water en moest bevrijd worden voordat ze naar het ziekenhuis werd gebracht. Haar hart stopte met kloppen, maar met langzame opwarming werd het hart uiteindelijk weer op gang gebracht. Ze had echter wel enige schade aan haar vingers en tenen als gevolg van de onderkoeling.
Opgewarmd worden en herstel
Bij ernstige onderkoeling wordt in het ziekenhuis de bloedsomloop van de patiënt aangesloten op een machine. Hiermee kan de zuurstofniveaus nauwkeurig worden gecontroleerd en kan het bloed worden verwarmd. Door de kern op te warmen en de buitenkant van het lichaam koud te houden, kan de patiënt langzaam worden opgewarmd. Het herstelproces kan echter lang duren en er kunnen blijvende schade zoals zenuwschade optreden.
Wat te doen bij lichte onderkoeling?
Warme vloeistoffen drinken
Bij lichte onderkoeling wordt aangeraden om warme vloeistoffen te drinken, bijvoorbeeld warme soep. Dit helpt het lichaam van binnenuit warm te worden.
Medische hulp inroepen
Als iemand niet bij bewustzijn is of bewusteloos is, is het belangrijk om onmiddellijk medische hulp in te roepen. In het ziekenhuis kunnen ze op een rigoureuze manier de ernstige onderkoeling behandelen.
Behandeling van ernstige onderkoeling
Bloedsomloop aansluiten op een machine
Bij ernstige onderkoeling kan de bloedsomloop van de patiënt worden aangesloten op een machine in het ziekenhuis. Hiermee kan de zuurstofniveaus nauwkeurig worden gecontroleerd en kan het bloed worden verwarmd.
Precieze controle van zuurstofniveau en verwarming van bloed
Met de machine kan het ziekenhuispersoneel de zuurstofniveaus zeer nauwkeurig reguleren en het bloed verwarmen. Door de kern warm te houden en de buitenkant van het lichaam koel te houden, kan de patiënt geleidelijk worden opgewarmd.
Preventie van onderkoeling
Aanpassen van kleding naar situatie
Een belangrijke preventieve maatregel is het aanpassen van kleding aan de omstandigheden. Bij koude omstandigheden is het dragen van een warme, dikke jas essentieel om warm te blijven.
Het warm houden van de kern
Om onderkoeling te voorkomen, is het belangrijk om de kern van het lichaam warm te houden. Dit kan worden gedaan door bijvoorbeeld warme dranken te consumeren en warmtevasthoudende kleding te dragen.
Tips voor preventie van onderkoeling
Naast het aanpassen van kleding en het warm houden van de kern, zijn er nog enkele tips om onderkoeling te voorkomen. Het vermijden van langdurige blootstelling aan koude omgevingen, het nemen van rustpauzes om het lichaam op te warmen en het vermijden van vochtige kleding zijn enkele van de belangrijke maatregelen om onderkoeling te voorkomen.
Door bewust te zijn van de symptomen, preventieve maatregelen te nemen en indien nodig medische hulp in te roepen, kunnen we onderkoeling voorkomen en ervoor zorgen dat ons lichaam op de juiste temperatuur blijft functioneren.